Klopp – Guardiola: Cuộc đấu trí khó lường
Đại chiến Liverpool – Man City ở vòng 28 sẽ là lần cuối Pep Guardiola và Jurgen Klopp đối đầu tại Ngoại hạng Anh, khép lại tám năm liên tục học hỏi, cải tiến chiến thuật lẫn nhau trước khi HLV người Đức rời đi vào cuối mùa.
Klopp đã thông báo rời Liverpool cuối mùa, và sẽ không dẫn dắt bất kỳ CLB nào khác tại Ngoại hạng Anh. Trước cuộc đại chiến ở Anfield hôm nay, ông cùng Guardiola đã gặp nhau tổng cộng 15 lần tại Ngoại hạng Anh. Trong đó, chiến lược gia người Đức thắng năm, còn đồng nghiệp người Tây Ban Nha thắng năm.
Liverpool đang nắm lợi thế với 63 điểm, hơn Man City một điểm. Một chiến thắng sẽ giúp Klopp cân bằng thành tích của Guardiola, còn Liverpool tiến bước dài trong cuộc đua vô địch. Tuy nhiên, theo chuyên gia Ngoại hạng Anh, Alex Keble, giống những lần chạm trán trước đó tại Ngoại hạng Anh, màn đối đầu hôm nay sẽ rất khó đoán định, vì cuộc đấu trí giữa hai nhà cầm quân.
Cách tiếp cận chiến thuật khác nhau
Theo Keble, lịch sử Ngoại hạng Anh chưa từng chứng kiến màn đấu trí nào hấp dẫn như Klopp và Guardiola. Arsene Wenger và Sir Alex Ferguson từng tạo nên những cuộc đua danh hiệu thuần túy và chắc chắn vượt xa Klopp và Guardiola về sự thù hận. Nhưng các HLV đương nhiệm của Liverpool và Man City đã thay đổi phong cách của bóng đá Anh.
Ban đầu, Guardiola đưa “juego de posicion” – lối đá chọn vị trí chi tiết, kiểm soát bóng nhiều, luân chuyển liên tục – tới Ngoại hạng Anh. Còn Klopp mang đến thứ bóng đá gegenpressing nặng về thể lực, gây sức ép trên toàn mặt sân cùng những pha phản công chớp nhoáng.
Hai cách tiếp cận, được kết hợp với nhau bởi hai chiến lược gia luôn học hỏi lẫn nhau, đã định hình nên một phong cách chung cho Ngoại hạng Anh vào năm 2024. Việc sở hữu, kiểm soát không gian, cơ cấu pressing, tận dụng những tình huống chuyển đổi trạng thái giờ được xem như nguyên tắc cốt lõi mà mọi đội khác đều xem là kim chỉ nam.
“Nói cách khác, chúng ta đã đi sâu vào thế giới của Klopp và Guardiola đến mức không nhận ra rằng có thể có những cách khác để tiếp cận trận đấu”, Keble bình luận. “Suốt tám năm qua, Klopp và Guardiola đã cạnh tranh để giành quyền tối cao ở Ngoại hạng Anh, học hỏi, thích nghi và cùng nhau phát triển”.
Những thay đổi chiến thuật
Từ hai năm qua, Guardiola lần lượt tuyển mộ Erling Haaland rồi Jeremy Doku nhằm cải thiện lối đá tấn công trực diện và khả năng chuyển đổi trạng thái. Klopp thì vừa trải qua kỳ chuyển nhượng cách mạng khi mang về những tiền vệ thiên về khả năng cầm bóng và đề cao việc kiểm soát cuộc chơi, như Alexis Mac Allister hay Dominik Szoboszlai.
Hành trình của Klopp và Guardiola đã hướng về nhau, dù trong trận chiến căng thẳng, sự cạnh tranh của họ đã không đi theo một quỹ đạo rõ ràng như vậy. Hai HLV liên tục thay đổi cách tiếp cận với những khuôn mẫu được thấy rõ qua năm lần gặp nhau gần nhất.
Trong trận hòa 2-2 tại Anfield vào tháng 10/2021, Liverpool sử dụng chiến thuật bất ngờ là phất bóng dài ra phía sau hàng thủ Man City – lối chơi vô tình tạo điều kiện cho đội khách thăng hoa. Trận này, Jack Grealish đóng vai trò “số 9 ảo”, thường xuyên dạt trái và kết nối với Phil Foden nhắm vào mắt xích yếu của Liverpool lúc đó là James Milner. Và đoàn quân của Klopp bị áp chế. Điều đó tạo nên giai điệu cho trận đấu hỗn loạn và căng thẳng, có chất lượng kỹ thuật cao nhưng lối chơi và chiến thuật lại có phần vụng về.
Trong màn tái đấu cũng có tỷ số hòa 2-2 tại Etihad, Guardiola đã thử nghiệm lối chơi bóng dài của chính Liverpool. Hôm đó, Man City đá trực diện hơn thường lệ khi muốn khai thác khoảng trống phía sau hàng thủ dâng cao của Liverpool. Lối đá này tỏ ra hiệu quả với bàn thắng thứ hai của Gabriel Jesus. Nhưng không khác gì trong lần gặp đầu tiên, Liverpool giành lại thế trận trong hiệp hai bằng cách dâng cao và chấp nhận sự hỗn loạn do cách tiếp cận trực diện hơn của Man City. Đội khách ấn định tỷ số 2-2 ngay đầu hiệp hai nhờ công Sadio Mane.
Vì thế, ở cuộc chạm trán đầu tiên ở mùa 2022-2023, Guardiola đã chọn hệ thống 3-5-2 đề cao sự chặt chẽ, còn Liverpool bố trí hàng phòng ngự lùi sâu hơn để hạn chế khoảng trống, tạo nên thế trận ngột ngạt. Khác biệt đến khi Mohamed Salah cài đè loại bỏ Joao Cancelo, đón đường chuyền dài của Alisson, rồi xộc xuống ghi bàn duy nhất trong thế đối mặt thủ môn Ederson.
Được khích lệ trước sự thận trọng và thất bại của Man City, Klopp đã dốc toàn lực cho trận tiếp theo. HLV người Đức bất ngờ sử dụng sơ đồ 4-2-4 để rồi thảm bại 1-4 tại Etihad.
Sự hưng phấn từng làm nên những thay đổi chóng mặt đó đã biến mất, thay bằng căng thẳng và lo lắng, khi cả hai đội đều thận trọng đánh giá những rủi ro. Đó chính xác là những gì đã diễn ra ngày 25/11/2023 khi Man City hòa Liverpool 1-1 tại Etihad ở vòng 13 Ngoại hạng Anh mùa này.
Trên sân Etihad hôm đó, hàng tiền vệ trung tâm mới rời rạc, khiến Liverpool không thể luân chuyển bóng trước sức ép của Man City, dẫn đến thế trận vượt trội của chủ nhà. Đội bóng của Guardiola kiểm soát bóng 60%, dứt điểm 16 cú và chỉ số bàn thắng kỳ vọng (xG) 1,3 – so với 8 và 0,6 của Liverpool.
Haaland mở tỷ số cho Man City, nhưng Liverpool vẫn giành một điểm nhờ sự tỏa sáng của Trent Alexander-Arnold. Đoàn quân của Klopp may mắn khi giành một điểm, và cũng may mắn khi Guardiola không thực hiện bất kỳ thay đổi nhân sự nào. Theo Alex Keble, nếu HLV Tây Ban Nha thay đổi trong trận lượt đi, Man City đã có thể kết liễu Liverpool sau khi dẫn 1-0.
Chuyên gia Ngoại hạng Anh dự báo Guardiola khó có thể mắc sai lầm tương tự trên sân Anfield, nhất là khi Liverpool đang trong cơn khủng hoảng chấn thương.
Liverpool, bất thường trong cuộc chạm trán tại Anfield, có thể chọn thi đấu cầm chừng bởi lực lượng hạn chế. Sau khi cùng thi đấu trận thắng Sparta Prague 5-1 ở lượt đi vòng 1/8 Europa League, Szoboszlai và Wataru Endo sẽ đủ sức đá chính cùng Alexis Mac Allister. Nhưng bộ đôi này khó đạt thể trạng tốt nhất, mở ra cơ hội cho Man City kiểm soát hàng tiền vệ.
Đó là lý do khiến Liverpool có thể sẽ thận trọng hơn bình thường và lo ngại trước sức ép quá lớn về quân số mà Man City muốn dồn vào khu vực này. Alex Keble nhận định trận đấu tại Anfield sẽ căng thẳng, có ít bàn thắng nhưng không thiếu những trận chiến quan trọng trên khắp mặt sân.
Các điểm nóng trên sân
Việc Guardiola bố trí tập trung các cầu thủ ở tuyến giữa thường tạo khoảng trống cho Jeremy Doku (số 11) nhận đường chuyền dài bên cánh trái, như biểu đồ vị trí trung bình của Man City trong trận gặp Man Utd.
Điều này cũng xảy ra nhiều lần ở lượt đi hòa 1-1 trên sân Etihad khi Trent Alexander-Arnold gặp khó trong việc kiểm tỏa Doku – người có 11 lần rê bóng thành công. Với Alexander-Arnold chấn thương, Conor Bradley nhiều khả năng sẽ đá chính. Hậu vệ 20 tuổi luôn thi đấu xuất sắc mỗi khi được trao cơ hội mùa này, nhưng gặp Man City là thử thách hoàn toàn khác.
Dù vậy, việc Liverpool có thể bị đẩy sâu hơn một chút không có nghĩa là Man City chiếm thế thượng phong. Thực tế, đội hình đá thấp lại có thể giúp Liverpool phản công và khai thác tốt hơn khoảng trống phía sau hàng thủ Man City.
Mohamed Salah trở lại kịp thời và sẽ kết hợp với Darwin Nunez trên hàng công. Bộ đôi này nhiều khả năng sẽ ưu tiên tấn công cánh phải để tránh việc đua tốc độ với Kyle Walker phía đối diện. Không có gì bất ngờ nếu Klopp tiếp tục yêu cầu Liverpool chơi bóng dài hướng về vị trí của Nathan Ake.
Salah đã ghi 11 bàn và kiến tạo 7 trước Man City trên mọi đấu trường. Ngôi sao Ai Cập là cầu thủ ghi nhiều bàn vào lưới CLB được dẫn dắt bởi Guardiola nhất trong sự nghiệp huấn luyện đỉnh cao của HLV Tây Ban Nha.
Một màn đối đầu khác có thể định đoạt kết quả là Szoboszlai – John Stones. Khả năng kéo bóng của Szoboszlai xuyên qua hàng tiền vệ – ở khu vực trung tâm bên trái nơi Stones quán xuyến – có khả năng là con đường triển khai bóng chính của Liverpool trước sức ép của Man City.
Nếu Szoboszlai giành được lợi thế, được hỗ trợ bởi những đường chuyền xuyên phá thông minh của Mac Allister, thì Liverpool có thể ngăn chặn làn sóng tấn công và lợi thế không gian của Man City.
Thay người và điều chỉnh chiến thuật
Nhưng đội nào kiểm soát bóng nhiều hơn và có nhiều động lực hơn có thể không quan trọng. Chính những thay đổi của Klopp, gồm việc tung Ryan Gravenberch vào sân, giúp Liverpool cải thiện và giật một điểm ở lượt đi. Trong khi đó, Guardiola gây tranh cãi vì không sử dụng quyền thay người nào.
Các cầu thủ dự bị của Liverpool đã góp dấu giày vào 22 bàn, gồm 11 bàn và 11 kiến tạo – thông số tốt nhất Ngoại hạng Anh mùa này. Nhưng việc các trụ cột chấn thương khiến Klopp được cho có ít lựa chọn đẳng cấp hơn so với Man City trên sân Anfield.
“Có khả năng hai HLV vĩ đại bậc nhất lịch sử Ngoại hạng Anh – hai người bị ám ảnh về chiến thuật trong tám năm qua bằng cách phản ứng với ý tưởng của nhau – tạo khác biệt ở trận chiến cuối cùng bằng những điều chỉnh trong trận và những pha phản đòn”, Alex Keble bình luận. “Klopp đấu trí Guardiola chưa bao giờ làm người xem thất vọng. Lần cuối cùng, hãy chuẩn bị cho điều gì đó đặc biệt – và không thể đoán trước”.